De NIP-test en andere tests: wat moet je laten testen tijdens je zwangerschap?

Het baby’tje in je baarmoeder wordt in beeld gebracht met behulp van geluidsgolven. Er worden twee echografieën sterk aanbevolen: eentje in het begin en eentje in het midden van de zwangerschap, tussen de 18 en 22 weken. De eerste echo meet de kruin-romplengte van je baby, helpt de vermoedelijke bevallingsdatum berekenen, verklapt uiteraard of het om een of meerdere kindjes gaat en kan het risico bepalen op chromosomale afwijkingen. Door de nekplooi van het kindje te meten kan onder andere een verhoogd risico op het syndroom van Down waargenomen worden. 

De tweede echto spoort eventuele structurele afwijkingen op en kan het geslacht van je kindje verklappen. Spannend! 
 
Je kunt er ook voor kiezen om een derde echo te laten uitvoeren, tijdens het derde trimester van je zwangerschap. Deze echografie is niet écht noodzakelijk, tenzij er aanwijzingen zijn om de positie van je kindje of de moederkoek of andere parameters te controleren. Je baby is op dat moment ook al een heel herkenbaar mensje. De meeste ziekenfondsen voorzien een terugbetaling van drie echografieën.  

Deze test spoort zwangerschapsdiabetes op. De moeder drinkt een oplossing met suiker, waarna de arts een bloedsuikermeting uitvoert. Die geeft een eerste indicatie voor zwangerschapsdiabetes. Geeft de suikertest een verhoogd resultaat? Dan zal de arts een orale glucosetolerantietest (OGTT) afnemen.  

Deze test controleert de bloedsuikerspiegel na de inname van een standaarddosis glucose, hierboven vermeld bij de suikertest. Deze test biedt zekerheid over eventuele zwangerschapsdiabetes.  

Deze meting wordt uitgevoerd tijdens de eerste echografie (zie ook hierboven). De test meet hoeveel vocht zicht bevindt ter hoogte van de nek van de baby, tussen de huid en de werveltjes. Een verdikking van de nekplooi kan wijzen op zeer uiteenlopende afwijkingen. Die kunnen chromosomaal zijn, maar de verdikking kan ook samenhangen met een infectie, bloedarmoede van de baby, een hartafwijking of nog iets anders waarvoor bijkomend onderzoek nodig is. 

Deze test wordt enkel afgenomen als een van de onderzoeken tijdens de zwangerschapscontroles een afwijking doet vermoeden. Ook mama’s die weten dat zij of de biologische vader drager zijn van een genetische afwijking kunnen de vlokkentest laten afnemen. Met een naald wordt wat vlokkenweefsel van de buik afgenomen. De prik is te vergelijken met een bloedafname. Die vlokken kunnen dan verder onderzocht worden in een laboratorium. De vlokkentest is een invasieve test. De kans op een miskraam als gevolg van deze test wordt op minder dan 1% geschat. 

Bij een vruchtwaterpunctie wordt wat vruchtwater uit de buik afgenomen voor onderzoek. Dit gebeurt wanneer de arts vermoedt dat er een verhoogd risico is op een genetische aandoening bij de baby. De vruchtwaterpunctie is net zoals de vlokkentest een ‘invasieve test’. Het bijkomend risico op een miskraam wordt bij een vruchtwaterpunctie geschat op 0,3%. 

De NIP-test (Niet-Invasieve Prenatale Test) controleert het DNA van het kindje in het bloed van de zwangere vrouw. Aan de hand van deze test wordt nagegaan of het ongeboren kind een chromosoomafwijking heeft zoals trisomie 21 (het Downsyndroom), trisomie 13 (het Patausyndroom) en trisomie 18 (het Edwardssyndroom). 

De bloedafname voor de NIP test gebeurt ten vroegste tussen de tien en elf weken, want vanaf dan is er voldoende DNA van het kindje in het bloed van de mama. 

In België betaalt het RIZIV de NIP-test terug vanaf twaalf weken zwangerschap. 
Ben je aangesloten bij een mutualiteit dan moet je 8,68 euro (remgeld) betalen. Heb je recht op een verhoogde tegemoetkoming, dan hoef je geen remgeld te betalen. Ben je niet aangesloten bij een mutualiteit? Dan betaal je 260 euro voor de NIP-test. 
Bespreek zeker vooraf met je gynaecoloog of de NIP-test zinvol is.